ابنو (بیضا)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
Abnow, a village in Iran
نمای روستای ابنو از نوک قله «چانه پیرزنی» در نزدیکی چشمه دو زردک
ابنو (بَنو)
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانفارس
شهرستانبیضا
بخشبیضا
نام محلیبَنو
نام‌های دیگرابناو، فرزندان آب
مردم
جمعیت۶۴۸ نفر (سرشماری ۹۵)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا۲۰۹۵[۲]
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه۱۵٫۱[۳]
بارش سالانه996[۴]
روزهای یخبندان سالانه۱۱۰[نیازمند منبع]
اطلاعات روستایی
کد آماری۰۷۶۰۲۱
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۷۱

اَبنو روستایی در ۶۰ کیلومتری شمال غرب شیراز است. این روستا زادگاه هادی چوپان، بدنساز و قهرمان مستر المپیا ۲۰۲۲ است. ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺑﻨﻮ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﮐﻮﻫﻤﺮﻩ ﺩﺭﺯﻣﺎﻥ ﺳﻠﻄﻨﺖﺧﺸﺎﯾﺎﺭﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﺟﻬﺖﺟﻨﮕﺎﻭﺭﯼ ﻭﺗﻘﻮﯾﺖ ﺳﭙﺎﻩ ﺧﻮﺩﺑﺮﺍﯼ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﺍﺯﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻮﭺ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭﺍﺑﺘﺪﺍ ﺍﯾﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻮﻫﻤﺮﻩ ﺳﺎﮐﻦ ﺷﺪﻧﺪ ﻭﺳﭙﺲ ﺩﺭﺳﺎﻟﻬﺎﯼ ﺑﻌﺪ ﺑﻌﻠﺖ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﻫﺎﯼ ﺩﺭﻭﻥ ﻗﻮﻣﯽ ﯾﺎ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺍﺯﭘﺎﯾﺘﺤﺖ ﺍﺯﻣﻨﻄﻘﻪﮐﻮﻫﻤﺮﻩ ﮐﻮﭺ ﮐﺮﺩﻩ ﻭﺑﻪ ﺍﺭﺩﮐﺎﻥ ،ﺩﺍﻟﯿﻦ (ﺩﯾﻪﻋﻠﯽ ) ،ﺧﻼﺭ،ﺑﻨﻮ،ﺩﺷﺘﮏ ﻭﺳﺎﯾﺮﻣﮑﺎﻧﻬﺎ ﺳﮑﻮﻧﺖ کردند.

روستای ابنو در ارتفاع ۲۰۳۳ متری از سطح دریا واقع‌شده و از سه‌ طرف محصور در کوه است، که هرکدام از دره‌های کوه‌سارهای اطراف آن نام مشخصی دارد.

نام دره‌ها به‌ترتیب از شمال:

  • دوُبالی، کمر مشی، کاسوزعلی، بیلیئو، باغل ‌بلندی، دره دوزی، دره پیادرویی، خرخوکی، چال کلاغی (چال‌غلایی)، سینه‌ نسا، سایه بردی، خلیلی، دره اسفیار، دره برنیشی، شولی، منجنی، دره خول، اشکفت ملکی، بَر اَفتو، چنارباغ و قبرستان قدیم.

پوشش گیاهی منطقه ابنو شامل بوته‌های گون و درختان سپیدار، ارژن، بادام کوهی، پسته کوهی، بلوط، چنار و... است. به‌علت آب‌وهوای مناسب و وجود چشمه‌ها و قنات‌ها، این روستا هم‌اکنون دارای باغات انگور فراوان میباشد.

Abnow, a village in Iran
گندم‌زاری در ابنو

مناطق و محلات[ویرایش]

روستای ابنو در گذشته دارای چند قبرستان بوده که عبارتند از: قبرستان امام‌زاده، قبرستان شاه‌ولایت، قبرستان دم دروازه و قبرستان سرقنات مولاعباسی. قبرستان داخلی روستا که زمانی دارای سنگ قبرهای نقش‌دار و شیرهای سنگی بوده‌است در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۶۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

روستای ابنو دارای سه حمام خزینه‌ای و هشت آسیاب آبی و چندین مسجد به‌نام‌های مسجد جامع، مسجد شمس و مسجد محله دومن و مسجد امام‌زاده بوده‌است.

این روستا دارای امام‌زاده‌ای به‌نام فخرالدین احمد است که به اعتقاد برخی اهالی روستا، ایشان بردار شاه‌چراغ و امام رضا است. بازسازی ساختمان این امام‌زاده در سال ۱۳۷۸ انجام شد.

فهرست مناطق و محلات ابنو:

  • محله شاه ولایت، کوی شیخکی، محله امام‌زاده، محله سرحوض، محله سرکت، محله آب غل‌گاه، محله سرقنات، دروازه دومن، دروازه بالا، محله گودبرزه، شیدان/ شهیدان (کفه آب‌رو)، غوره‌دان (گوره‌دان)، یخچالی، گندآب، شاطرزمانی، سیرستان، قنات سرکت، منجنی، محله سرکره، گاو زردی، شاه‌نشین، هوردان، کَلبه، دهنو، بردون، شولی، تنگ بالا، پاراَفتو، چنارباغ، پشت روخونه، کرخرسی، برم ساسون، چشمه دو زردک، سرپل سنگی، تل خرگوشی، تل حلوایی، قنات آقوی حاجی، چغده.

انگور و دوشاب و شراب[ویرایش]

بیشترین سطح زیرکشت در روستای ابنو مربوط به باغات انگور دیم است. این محصول به‌سبب شیرینی زیادی که دارد، برای پخت و تهیه شیره یا دوشابْ بسیار مناسب است.

قدمت تولید شیره در استان فارس بیش از ۲ هزار سال بوده و روستای ابنو نیز زمانی دارای کارگاه‌های متعدد دوشاب‌پزی یا به گویش اهالی «دشوپزی» بوده‌است. هم‌اکنون دو کارگاه شیره‌پزی در این منطقه فعال بوده که فرایند فرآوری و پخت سنتی شیره را برای کشاورزان و اهالی برعهده دارند.

زبان[ویرایش]

گویش اهالی ابنو برگرفته از فارسی پهلوی است، که در دسته‌بندی گویش‌ها، در ردیف گویش‌های ایرانی جنوب‌غربی و در زیر مجموعه گویش‌های استان فارس و اردکان قرار می‌گیرد که در اصل لر هستند .

جمعیت[ویرایش]

براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن، ۶۴۸ نفر (۲۱۱ خانوار) بوده است.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران. ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۲۷ آذر ۱۴۰۱.
  2. «تعیین طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا». باحساب. ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۷ آذر ۱۴۰۱.
  3. «سالنامه آماری استان فارس» (PDF). مرکز آمار ایران. ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۷ آذر ۱۴۰۱.
  4. «سالنامه آماری استان فارس» (PDF). مرکز آمار ایران. ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۷ آذر ۱۴۰۱.